2025-02-14

Orhan Erkılıç

Uzman Psikolog Gürsoy, depremin ardından özellikle erkeklerin travmalarını dışa vurmakta zorlandığını belirterek, bunun aile içi şiddete ve boşanmalara neden olduğunu da söyledi.

6 Şubat depreminin üzerinden iki yıl geçti. Depremin ardından özellikle bölgede yaşayanlar sadece fiziksel değil, psikolojik sorunlarla da karşı karşıya.

Uzmanlar, çocukların deprem sonrası korku, stres bozukluğu ve uyum problemleri yaşadığını, yetişkinlerde ise bu sürecin boşanmalar başta olmak üzere aile içi problemlere yol açtığını belirtiyor.

Yaklaşık 13 ay süren bir çalışmayla Adıyaman'ın farklı bölgelerinde 11 ile 60 yaş arasındaki 200 depremzede ile yapılan görüşmeler, bu travmatik sürecin etkilerini ortaya koyuyor. Uzman Psikolog Necmettin Gürsoy, yaptığı araştırmanın sonuçlarını bir kitapta toplayarak kamuoyuyla paylaştı.

Uzman Psikolog Necmettin Gürsoy, yaptığı araştırmanın sonuçlarını bir kitapta toplayarak kamuoyuyla paylaştı.

"Asıl deprem ruhları vurdu"

VOA Türkçe’ye konuşan Uzman Psikolog Necmettin Gürsoy, deprem sonrası bireylerin yaşadığı travmaların uzun vadeli etkilerine dikkati çekti ve yetkilileri bir an önce harekete geçmeye çağırdı. Gürsoy, şunları söyledi:

"Şehirlerimiz yıkıldı, yerle bir oldu, enkaz haline geldi. Bu birkaç sene içinde düzelebilir ama asıl deprem insan ruhunu vurdu. Deprem sonrası inanılmaz derecede post travmatik stres bozukluğu vakaları ortaya çıktı. Bu durum insanlarda gece korkuları, kabuslar, yağmur korkusu, çocuklarda ise alt ıslatma, tırnak yeme, uyum problemleri gibi belirtilerle kendini gösterdi."

Gürsoy, özellikle erkeklerin travmalarını dışa vurmakta zorlandığını belirterek, bunun aile içi şiddete ve boşanmalara neden olduğunu da söyledi.

Psikolog Gürsoy, "Kadınlar yaşadıkları travmaları psikologlarla paylaşabiliyor ancak erkekler için aynı durum söz konusu değil. Erkekler yaşadıkları travmayı içlerine atıyor, bu da öfke kontrol problemlerine yol açıyor. Deprem sonrası 20 metrekarelik konteynerlerde 6-7 kişi yaşamaya başladı. Bu durum, insanların özel alanına müdahaleyi arttırarak gerilimi daha da yükseltiyor” değerlendirmesinde bulundu.

“Boşanma oranı yüzde 50 arttı”

Gürsoy, deprem sonrası boşanma oranlarının ciddi şekilde yükseldiğine dikkati çekerek, "İnsanın ruh sağlığı bozulunca bu özellikle aile hayatına yansıyor. Kadın ya da erkek fark etmeksizin en küçük sorunlar bile büyütülerek boşanma çözüm olarak görülüyor. Deprem sonrası boşanma oranı yüzde 50 arttı“ dedi.

Bu sorunların çözümü için yetkililerin hızlı adımlar atması gerektiğini belirten Gürsoy, sivil toplum kuruluşlarının da tekrar deprem bölgesinde saha çalışmaları yürütmesinin önemine vurgu yaptı.

6 Şubat 2023’teki depremlerin yaşandığı kentlerde Travma ve Afet Ruh Sağlığı Çalışmalar Derneği (TARDE) ve UNICEF işbirliğiyle yürütülen bir diğer çalışma da depremin yarattığı çok yönlü etkileri, deprem sonrası yaşam koşullarını ve bunların psikolojik sonuçlarını ortaya koymuştu.

Geçen yıl sonuçları paylaşılan raporda, depremden etkilenen kişilerin yüzde 43,6'sının travma sonrası stres bozukluğu, yüzde 64,9'unun anksiyete ve yüzde 67,8'inin depresyon belirtileri gösterdiği tespit edilmişti. Katılımcıların yüzde 28'i geleceğini karanlık gördüğünü, yüzde 38'i ise geleceğe umutla bakmadığını belirtmişti. Rapor, 1256 kişiyle yapılan anket ve 365 kişiyle gerçekleştirilen birebir görüşmeler sonucunda hazırlanmıştı.

VOA