2025-11-25

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) bugün açıkladığı bir rapora göre, DSÖ'nün "Avrupa bölgesi" diye tanımladığı ve Atlantik Okyanusu'ndan Pasifik Okyanusu'na yayılan geniş alandaki 53 ülkedeşiddete uğramış kadınlar ve kız çocuklarına yönelik sağlık sektörünün sunduğu destek ve hizmetler yetersiz. Rapora göre milyonlarca mağdur kadın ve kız çocuğu, hayati önem arz eden ve özellikle de "zamana karşı yarışılan" durumlarda tıbbi ve psikolojik desteğe erişemiyor.

DSÖ raporu, hayatlarının bir döneminde partnerleri veya eski partnerleri tarafından ya da yakın ilişki içinde olmadıkları kişilerin cinsel ve fiziksel şiddetine maruz kalmış 15 yaş ve üzeri kız çocuklarını ve kadınları kapsıyor.

Az sayıda kadın güvenli kürtaja erişebiliyor

Rapora göre, 53 ülkeden oluşan "Avrupa Bölgesi"nde kadınlar ve kız çocukları sadece yedi ülkede güvenli kürtaj imkanına sahip. 53 ülkeden sadece 17'sinde zaman faktörünün önemli rol oynadığı "ertesi gün hapı" sunuluyor. Söz konusu 53 ülkenin 20'sinde şiddet mağdurları için psikolojik inceleme mevcutken, ruh sağlığı uzmanlarına sevk ise sadece 23 ülkede mümkün.

Raporu hazırlayan araştırmacılar ayrıca, 53 ülkenin yaklaşık üçte birinde tıbbi personelin, mağdurların rızası olmaksızın partner şiddetini polise bildirmekle yükümlü olduğunu da belirtip, bu durumun, mağdurun kendi hakkında karar verme yetisini yok saydığını, güveni zedelediğini belirterek eleştiriyor ve söz konusu uygulamadan vazgeçilmesini, zira bunun kadınların yardım alması önünde engel teşkil ettiğini de kaydediyor.

Öte yandan rapor, sağlık sektörünün kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetle mücadeledeki rolünün giderek daha fazla kabul gördüğüne de işaret ediyor. Buna göre, DSÖ'nün "Avrupa Bölgesi" sınırları içinde bulunan 53 ülkeden yüzde 75'inde, sağlık uzmanlarının bu konuda eğitimini destekleyen düzenlemeler söz konusu.

DSÖ'nün son raporuna göre, Avrupa Bölgesi diye tanımlanan 53 ülkede yaklaşık 123 milyon kadın ve kız çocuğu, yaşamının en az bir döneminde cinsel veya fiziksel şiddete uğradığını kaydediyor.

Rapordaki ülkeler endeksinde Türkiye, hayatında partnerinden şiddet görmüş olan kadınlar oranında Macaristan (yüzde 42,2) ve Finlandiya'nın (yüzde 37,4) ardından yüzde 34,7 ile üçüncü sırada geliyor.

Dünya genelinde yüzde 30'dan fazlası şiddet mağduru

Çarşamba günü yayımlanan bir diğer DSÖ araştırmasına göre de, dünya genelinde tüm kadınların yüzde 30'undan fazlası, yani yaklaşık 840 milyon kadın şiddete maruz kalıyor. Ancak BM örgütü, birçok mağdurun korkudan bu konuda konuşmak istememesi nedeniyle sorunun gerçek boyutunun çok daha büyük olduğundan yola çıkıldığını da vurguluyor.

Söz konusu veriler 2023 yılı baz alınarak hazırlanırken, hayatlarının bir döneminde partnerleri veya eski partnerleri tarafından cinsel veya fiziksel saldırıya uğramış 15 yaş ve üzeri kız çocukları ve kadınları kapsıyor. DSÖ verilerine göre, bu grup mağdurlar arasında en büyük grubu oluşturuyor. Sayılar ayrıca, yakın ilişki içinde olunmayan diğer faillerin cinsel şiddetine maruz kalan mağdurları da içeriyor.

DW