Jeremy Bowen

BBC Uluslararası İlişkiler Editörü

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, "belirsiz bir süre" için "Gazze'nin güvenlik sorumluluğunu alacaklarını" söylemesi ne anlama geliyor?

Tam olarak ne kast ettiğini tarif etmek zor. Ancak bu, yerel yönetim sorumluluklarını içermeyen bir tür işgal olabilir.

"Güvenlik sorumluluğu", Filistin bölgelerinden Batı Şeria'nın bir kısmında kullanılan bir kavram.

1993'te imzalanan Oslo Anlaşması'nda bu kısımların yerel yönetiminin Filistin'e ait olacağı, ancak İsrail'in güvenlik sorumluluğunda kalacağı yer alıyor.

Yani başka bir deyişle, İsrail bu bölgelerde asayişin sağlanmasından sorumlu olacak, ancak günlük yerel yönetim işleri (Eğitim faaliyetleri, çöplerin toplanması gibi) Filistinliler tarafından yapılacak.

Öte yandan bunun yapılabilmesi için, İsraillilerle çalışmaya açık bir Filistinli yapının olması şart.

Tüm bu yaşananlardan sonra bence, bu görevi yapmaya girişen herhangi bir Filistinli hain olarak görülebilir.

İsrail ordusu her sabahki bilgilendirme açıklamasını yaptı.

Açıklamada, İsrail Savunma Kuvvetleri'nin "Gazze Şeridi'nin kuzeyinde Hamas'a ait bir sığınağın kontrolünü sağladığı, burada tanksavar füzeler, roketatarlar, silahlar ve istihbarat malzemelerinin ele geçirildiği" duyuruldu.

İsrail ordusu ayrıca, El Kuds Hastanesi yakınlarında Hamas militanlarının tespit edildiğini ileri sürdü. Bu hastane yakınlarına düzenlenen hava saldırısının ikincil patlamalara neden olmasının, "sivil bölgede Hamas'a ait silah deposunun varlığının kanıtı olduğu" iddia edildi.

İsrail ordusunun açıklamasında, güneydeki Han Yunus'taki bombardımandan bahsedilmedi ancak bölgeden gelen fotoğraflar Gazze'nin güneyinde de hava saldırılarının sürdüğünü ortaya koyuyor.

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı dün, 7 Ekim'den bu yana Gazze'de hayatını kaybedenlerin sayısının 10 bini aştığını söylemişti.

İnsani felaketin yaşandığı Gazze Şeridi'nde bu gece yine hava saldırıları aralıksız sürdü. Geçtiğimiz saatlerde Filistinli gazeteciler, güneydeki Han Yunus'ta patlamaların duyulduğunu aktardı.

İsrail Gazzelilere savaşın ilk günlerinde "Güneye gidin" çağrısı yapmış ve bu rotanın güvenli olduğunu söylemişti. Ancak güney bölgeler dahil Gazze Şeridi'nin tamamına yönelik hava saldırılarını sürdürmüştü.

Öte yandan gece saatlerinde Gazze'nin güneyindeki Refah'ta bir binanın İsrail bombardımanında yıkılmasıyla çok sayıda kişinin öldüğü bildiriliyor.

Filistinli gazeteciler, Batı Şeria'da da İsrail askerlerinin Filistinlilerin olduğu mahallelere baskınlar düzenlediğini bildiriyor. Batı Şeria'da şiddet, 7 Ekim'de savaşın başlamasının ardından hızla tırmanmıştı.

Gazze'deki İsrail birliklerine ve İsrail'deki bazı yerleşimlere yönelik Filistin tarafından atılan roketler de yerel medyada yer buldu.

ABD Savunma Bakanlığı, 7 Ekim'de başlayan İsrail-Hamas savaşı sonrası bölgedeki ABD üslerine yönelik artan saldırılara ilişkin bilgi verdi.

Pentagon Sözcüsü Pat Ryder, 17 Ekim'de başlayan saldırı dalgasında ABD üslerinin bugüne kadar 38 kez vurulduğunu kaydetti.

Bu saldırıların büyük bölümünün roket ve drone kullanılarak yapıldığını söyleyen Ryder, saldırıların arkasında İran ile ilişkili grupların olduğuna inandıklarını belirtti.

Saldırılarda en az 45 ABD'li yaralandı. Bunların 24'ünde kafa travması görüldü.

Ryder, ABD'nin Orta Doğu'da dört ana hedefi olduğunu söyleyerek bunları şöyle sıraladı:

"Bölgedeki ABD güçlerini ve vatandaşlarını korumak, Hamas karşısında İsrail'e kritik güvenlik desteği sağlamak, İsrail'in rehinelerinin serbest kalmasına yardım etmek ve bölgedeki krizin Gazze'nin ötesine geçmesine engel olmak için güçlü bir duruş ortaya koymak."

Netanyahu: "İsrail, Gazze’nin güvenliğinden sorumlu olacak"

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD’nin ABC televizyon kanalında verdiği röportajda çatışmalar sona erdikten sonra İsrail’in “Gazze’nin güvenliğinden” sorumlu olacağını söyledi.

Netanyahu, bunun ne kadar süreceğinin bilinmediğini dile getirdi.

İsrail lideri aynı zamanda, Hamas 7 Ekim’de kaçırdığı rehineleri geri vermeden ateşkesin sağlanamayacağını da tekrar söyledi.

Ancak insani araların verilebileceğini aktardı:

“Bir saat orada bir saat burada taktiksel aralar olabilir, daha önce de oldu bunlar. Sanırım önce duruma bakacağız, malların, insani yardımların gelmesi ve çıkması, rehinelerin gelmesi ve gitmesi için.”

Fransa’nın BM Büyükelçisi, ateşkes çağrısında bulundu

Fransa’nın BM Büyükelçisi Nicolas De Rivière, Gazze’de insani ateşkesin ilan edilmesi yönünde çağrıda bulundu.

Kapalı kapılar arkasında gerçekleştirilen Güvenlik Konseyi toplantısından sonra Rivière çatışmalara ara verilmesi ve bunun da sonunda ateşkese dönmesi gerektiğini dile getirdi.

Fransız diplomatın bu duruşu ABD ve İngiltere gibi ateşkesin Hamas’ın işine yarayacağını dile getiren müttefiklerinden farklı.

Pazartesi günü ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, ABD’nin genel bir ateşkesin “şu an uygun olmadığını” düşündüğünü dile getirmişti.

BM Genel Sekreteri Guterres: “Gazze çocuklar için mezarlığa döndü”

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, basın toplantısı sırasında “Gazze’nin çocuklar için mezarlığa döndüğünü” söyledi.

“Her gün yüzlerce kız ve erkek çocuğu ya hayatını kaybediyor ya da yaralanıyor” diyen Guterres, Gazze’de bir insani krizin yaşandığını aktardı.

Krizin “dünyayı sarstığını ve bölgenin geneline yayılma riski taşıdığını” söyleyen Guterres, “çok sayıda masumun hayatının karardığını” dile getirdi.

İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen ise X’ten attığı mesajında Hamas’ın Gazze’ye kaçırdığı çocukları hatırlatarak “Guterres’in utanması gerektiğini” söyledi.

Guterres bu akşamki konuşmasını, Filistinli sivillere yardım için başlatılan 1,2 milyar dolarlık insani yardım kampanyası sırasında yaptı.

BM, Filistinliler için 1,2 milyar dolarlık insani yardım kampanyası başlattı

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres bu akşam yaptığı konuşmada, milyonlarca Filistinli sivile yardım etmek için 1,2 milyar dolarlık insani yardım kampanyası başlattı.

Guterres, konuşmasında fonların "Gazze Şeridi'nin tüm nüfusuna ve Doğu Kudüs dahil Batı Şeria'daki 500 bin Filistinliye" yardım için kullanılacağını söyledi.

Refah Sınır Kapısı aracılığıyla Mısır'dan Gazze'ye bir miktar yardım gelse de Guterres bunun yeterli olmadığını belirterek "yardım damlasının ihtiyaç okyanusunu karşılamadığını" söyledi.

Yardım taşıyan araçların geniş çapta Gazze'ye girmesine izin verilmesi gerektiğini söyleyen Guterres, "Son iki hafta içinde Gazze'ye 400'ün biraz üzerinde kamyon geçti. Çatışmadan önceki bu sayı günde 500 kamyondu” dedi.

Gutteres, Gazze'ye daha fazla yakıt ulaştırılması çağrısında bulundu. Bunun acil bir durum olduğunu belirterek, "Yakıt olmazsa kuvözdeki yeni doğan bebekler ve yaşam desteğindeki hastalar ölecek" dedi.

İsrail Dışişleri Bakanı’ndan BM Genel Sekreteri Guterres’e: Yazıklar olsun

İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, daha önce Gazze'yi "çocuklar için mezarlık" olarak tanımlayan ve derhal ateşkes çağrısında bulunan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'e sert tepki gösterdi.

Cohen, X’te Guterres'i etiketleyerek "Yazıklar olsun sana" diye yazdı.

Cohen’in paylaşımı şöyle sürdü:

“Ebeveynlerinin soğukkanlılıkla öldürülmesine tanık olan, aralarında 9 aylık bir bebeğin de olduğu 30’dan fazla çocuk, Gazze Şeridi'nde kendi iradeleri dışında tutuluyor.

"Gazze'deki sorun Hamas'tır, İsrail'in bu terör örgütünü ortadan kaldırmaya yönelik eylemleri değil.”

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Gazze’de kimsenin güvende olmadığını söyledi.

Medya karşısına çıkan Guterres, İsrail saldırılarının sivilleri, hastaneleri, mülteci kamplarını, camileri, kiliseleri ve BM merkezlerini vurduğunu söyledi.

Antonio Guterres, Hamas’ı da suçladı ve sivillerin kalkan olarak kullanıldığını savundu.

Guterres uluslararası hukukun açıkça ihlal edildiğini söyledi ve hemen ateşkes çağrısı yaptı.

Refah Sınır Kapısı’ndan ağır yaralı Filistinlilerin ve yabancıların tahliyesi yeniden başladı

Hamas, Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki Refah Sınır Kapısı’nın, yabancıların, çifte vatandaşların ve yaralı Filistinlilerin tahliyesi için Pazartesi günü yeniden açıldığını söyledi.

Refah Sınır Kapısı, onlarca yaralı Filistinlinin ve yüzlerce yabancı pasaport sahibinin geçişine izin vermek için geçen hafta Çarşamba, Perşembe ve Cuma günleri açık kaldı. Cumartesi ve Pazar günleri ise ambulansların geçişi konusundaki anlaşmazlık nedeniyle kapalıydı.

Fransız haber ajansı AFP’ye konuşan Hamas hükümeti içindeki kaynaklar, İsrail ile Mısır'ın arabuluculuğuyla güvence altına alınan ve 30 yaralı kişinin tahliyesine izin veren bir anlaşma sonrasında sınırın yeniden açıldığını söyledi.

AFP'ye konuşan sınırda görevli bir yetkili, yaralı Filistinlileri hastanelere nakletmek üzere Pazartesi günü sınırın Mısır tarafına 6 ambulansın geldiğini belirtti.

Beyaz Saray Pazar günü yaptığı açıklamada, 300'den fazla vatandaşının ya da oturma hakkı sahibinin ve onların ailelerinin Gazze Şeridi'nden tahliye edildiğini duyurdu.

İngiliz hükümeti Pazartesi günü yaptığı açıklamada, yaklaşık 100 İngiliz vatandaşının Refah kapısı aracılığıyla Gazze Şeridi'nden ayrıldığını söyledi.

Mısır, Refah aracılığıyla yaklaşık 7.000 yabancının tahliyesine yardımcı olacağını açıkladı.

Gazze Şeridi'ne giriş ve çıkış yapmaya olanak sağlayan iki sınır kapısı daha var: Erez ve Kerem Şalom. Her ikisi de şu anda kapalı.

Dolayısıyla Refah artık Gazze'ye giriş ve çıkışın tek yolu.

İsrail-Filistin sorunu: Savaşın dört haftasında beliren beş yeni gerçeklik

gazze

Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırılarından bu yana yapılan röportaj, analiz ve yorumlarla ilgili öncelikli çıkarımlardan biri de kimsenin olayın tamamına hakim olmaması. Savaşın sis perdesini aralamanın zorluğu savaş alanında ne olup bittiğini anlamayı güçleştiren tek etmen değil. İsrailliler ve Filistinliler arasındaki çatışmanın yeni biçimi henüz belirginleşmedi.

İsrailli bir askere tokat attığı video ile ünlenen Ahed Tamimi Batı Şeria’da tutuklandı

2015 yılında İsrailli bir askere tokat attığı video ile tanınan Filistinli Ahed Tamimi Batı Şeria’da tutuklandı.

22 yaşındaki Tamimi’nin bir Instagram paylaşımı nedeniyle tutuklandığı kaydediliyor.

AFP’ye açıklama yapan İsrail ordusu Tamimi’nin “terörist faaliyetler ve şiddet çağrısı” suçlamasıyla tutulduğunu duyurdu.

İsrail medyası Tamimi’nin Instagram’da Yahudi yerleşimcilerin “kesilmesi” tehdidini içeren bir paylaşım nedeniyle tutuklandığını aktarıyor.

Silinen bu paylaşımda “Hitler’in size yaptıklarını şaka olarak göreceksiniz” ifadelerinin yer aldığı da iddia edildi.

İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, kendi sosyal medya hesabından Tamimi’nin gözaltında olduğunu gösteren bir fotoğraf paylaştı.

Tamimi’nin annesi, bu paylaşımın kızına ait olduğu iddiasını reddediyor.

Tamimi'nin 2015 yılında İsrailli bir askere vurduğu videonun viral olmasından sonra tutuklanmıştı.

Tamimi o gün askerlere saldırmasının gerekçesi olarak 15 yaşındaki kuzeni Muhammed'in kafasına İsrail askerleri tarafından plastik mermiyle ateş açılmasının yarattığı öfkeyi gösterdi.

Tamimi'nin posterleri ve resimleri dünyanın dört bir yanında sokaklarda yer alırken babası tarafından serbest bırakılması için başlatılan imza kampanyasına da 1,7 milyon kişi imza vermişti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Tamimi'yi telefonla aramış ve cesaretinden dolayı tebrik etmişti.

Güney Afrika hükümeti İsrail'deki diplomatlarını geri çağırdı

Güney Afrika hükümeti Tel Aviv’deki diplomatlarını Gazze harekatı nedeniyle geri çağırdı.

Ülkenin Dışişleri Bakanı Naledi Pandor, Filistin topraklarında, çocuk ve sivillerin öldürülmesinden büyük endişe yaşandığını kaydetti.

Pandor, İsrail’in toplu cezalandırma yaptığını savundu ve kapsamlı bir ateşkes çağrısında bulundu.

Bakan, İsrail’in Güney Afrika’daki temsilcisini de ifadeleri nedeniyle eleştirdi.

Güney Afrika Cumhuriyeti’ndeki iktidar partisi Filistin savlarını uzun süredir destekliyor.

Bir zamanların ırk ayrımcı beyaz Güney Afrika rejimi için kullanılan apartheid terimi ve suçlaması bazı dünya liderleri tarafından İsrail için de kullanılıyor.

1973 tarihli Uluslararası Apartheid Suçunun Ortadan Kaldırılması ve Cezalandırılması Konvansiyonu, apartheidi "bir ırkın mensuplarından oluşan grubun diğer bir ırka mensup insan grubu üzerinde hegemonya kurması ve sürdürmesi amacıyla yürütülen, onlara sistemli bir şekilde zulmetmesini içeren insanlık dışı faaliyetler" diye tanımlıyor.

Gazze’deki Sağlık Bakanlığı: Can kaybı 10 bini aştı

Gazze’deki Sağlık Bakanlığı can kaybının 10 bini aştığını duyurdu.

Hamas kontrolündeki sağlık kurumu, ölen çocukların sayısının 4 bin 104 olduğunu da kaydetti.

İsrail son 24 saatte, 7 Ekim’den bu yana Gazze’ye yönelik en ağır saldırılarından birini gerçekleştirdi.

Son 24 saatte 200'den fazla kişinin öldürüldüğü aktarılıyor.

Pentagon'dan da bu başlıkta bir açıklama geldi.

ABD Savunma Bakanlığı'ndan bir sözcü, sivil kayıplarının sayısının "binlerce" olduğunu söyledi ama net bir rakam vermekten kaçındı.

ABD Başkanı Joe Biden, Hamas'ın açıkladığı sivil kayıplarına ilişkin verilere güveni olmadığını söylemişti.

ABD'nin nükleer füze fırlatma kapasitesi olan denizaltısı Doğu Akdeniz'de

ABD’ye ait nükleer füze fırlatma kapasitesi olan bir denizaltı, Ortadoğu’da "belirlenen görev bölgesine" gitti.

İsrail ordu sözcülerinden Yarbay Richard Hecht, “Amerikalıların askeri varlığını artırdığını görmek her zaman çok iyi” mesajını verdi.

ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) hesabından yapılan açıklamada “Ohio tipi denizaltının CENTCOM’un görev alanı içindeki bölgeye ulaştığı aktarıldı.

NY Times gazetesi, ABD’nin İran ve Hizbullah’a bölge ülkeleri aracılığıyla, “İsrail’e saldırılması halinde” askeri yanıt verileceği mesajını ilettiğini aktarıyor.

Dwight D. Eisenhower isimli uçak gemisi de hafta sonu aynı bölgeye ulaştı.

Blinken, "Tüm başlıklarda çalışmalar devam ediyor" mesajı ile Türkiye'den ayrıldı

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken Ankara'da konuşuyorImage caption: ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken Ankara'da konuşuyor

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Türk Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile yaptığı görüşme sonrası geldiği havalimanında medyanın sorularını yanıtladı.

Blinken, insani yardım, gerilimin bölgeye yayılmasının engellenmesi ve kalıcı barışın sağlanması konusunda görüşmeler yapıldığını söyledi.

Yaptığı bölge ziyaretinin başarılı olup olmadığına ilişkin soruya Blinken, "Tüm başlıklarda çalışmalar devam ediyor" dedi.

ABD’li bakan, insani yardımların Gazze’ye girişi konusunda ilerlemeler sağlandığını kaydetti. Blinken, ilerleyen günlerde yardımların Gazze’ye girişinin arttığının görüleceğini söyledi.

Blinken, İsrail’den sonra Lübnan, Irak ve son olarak da Türkiye’yi ziyaret etti

Amerikalı bakan, rehineler konusu için de Hamas üzerinde etkisi olan ülkelerin çalışmalarının önemine dikkat çekti.

Blinken, görüştüğü kişilerin, ABD’nin diplomasi alanında lider rolünün önemine vurgu yaptıklarını da aktardı.

Ankara, bu ziyaret öncesinde garantörlük ve güvenlik mekanizması başlıklarını gündeme getirmişti.

Türkiye, 30 yılda yürütülen müzakerelerin sonuç vermediğini, dolayısıyla başta garantörlük mekanizması olmak üzere yeni araçların devreye sokulması gerektiğini savunuyor.

BM kurumlarından ortak imzalı ateşkes çağrısı: 'Hemen ateşkese ihtiyacımız var. 30 gün oldu. Yeter artık.'

Birleşmiş Milletler bünyesindeki kurumların direktörleri, İsrail’e insani yardımların ulaştırılabilmesi için ateşkes çağrısı yaptı.

Çağrıya 18 BM yöneticisi imza attı.

Onlar arasında BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Dünya Sağlık Örgütü Direktörü Adhanom Ghebreyesus ve BM İnsani Yardımlar Direktörü Martin Griffiths de yer alıyor.

Yayımlanan açıklama şu şekilde:

“Tüm bir nüfus abluka ve saldırı altında, hayatta kalabilmek için gerekli temel unsurlara erişim engeli altında yaşıyor. Evlerinde, sığınaklarında, hastanelerinde ve ibadet yerlerinde bombalanıyorlar. Bu kabul edilemez.

“Hemen insani yardımlar için ateşkese ihtiyacımız var. 30 gün oldu. Yeter artık. Bu bir an önce durmalı”

İsrail ateşkes çağrılarını kategorik olarak reddediyor ve rehinelerin tamamının serbest bırakılmasını şart koşuyor.

Hamas: İsrail'in Pazartesi günü yaptığı saldırılarda 200'den fazla kişi öldürüldü

İsrail Gazze’ye yönelik en büyük hava saldırılarından birini Pazartesi gününün ilk saatlerinde gerçekleştirdi.

Hamas yönetimindeki sağlık bakanlığı 200’den fazla kişinin öldürüldüğü kaydediyor.

BBC’nin Gazze’deki muhabiri Rushdi Abualouf, Şifa hastanesinin müdürü ile konuştuğunu ve kendisinin de bu sayıyı verdiğini aktarıyor.

Abualouf’un aktarımına göre, İsrail’in hava harekatıyla eş zamanlı olarak Gazze’de iletişimi kesmesi nedeniyle ambulans sistemi de kesintiye uğradı. Kurban ailelerinin cenazelerini kendi imkanları ile taşıdığı bildiriliyor.

İsrail ordusu son 24 saatte bölgede 450'den fazla hedefin vurulduğunu açıkladı.

BBC-Türkçe