2025-02-21

Norveç merkezli İran İnsan Hakları (IHR) ve Fransız İdam Cezasına Karşı Birlikte (ECPM) adlı insan hakları örgütleri, İran’da 2024 yılında en az 975 idam gerçekleştirildiğini bildirdi. Bu sayı, 2008 yılında IHR’nin İran’daki idamları kaydetmeye başlamasından bu yana en yüksek rakam olarak kaydedildi.

İnsan hakları örgütleri, bu artışın İran’da ölüm cezasının “dehşet verici bir şekilde” yükseldiğini ve bu cezanın “politik baskı aracı” olarak kullanıldığını belirtti. IHR Direktörü Mahmood Amiry-Moghaddam, “Bu idamlar, İran İslam Cumhuriyeti’nin halkına karşı yürüttüğü bir savaşın parçasıdır” dedi. Son üç ayda her gün ortalama 5 kişinin idam edildiği ifade edildi.

Rapor, 2024 yılındaki idamların geçen yıl kaydedilen 834 idama kıyasla yüzde 17’lik bir artışı temsil ettiğini ortaya koydu. İdam edilenlerin arasında 4 kişi halk önünde asılırken, 31 kadının da bulunduğu belirtildi.

İran, dünya genelinde idam cezası uygulayan ülkeler arasında Çin’den sonra ikinci sırada yer alıyor. İnsan hakları örgütleri, özellikle 2022 yılında ülke genelinde patlak veren protestolar sonrası idam cezasının korku yaymak amacıyla kullanıldığını vurguladı. İnfazların çoğunlukla hapishane avlularında ya da halka açık yerlerde gerçekleştirildiği kaydedildi.

Geçtiğimiz yıl gerçekleştirilen iki idamın ise 2022 yılındaki protestolarla bağlantılı olduğu bildirildi. Örneğin, 23 yaşındaki Mohammad Ghobadlu, bir polis memurunu öldürmek suçlamasıyla idam edildi. İnsan hakları örgütleri, İran’ın daha fazla infaz gerçekleştirmiş olabileceğine dair kanıtlar olduğunu ancak bunu kesin olarak teyit edemediklerini belirtti.

Kanal8