5/29/2024 4:11:49 PM

Uluslararası Af Örgütü, dünyadaki idam cezalarına ilişkin 2023 yılı raporunu açıkladı. DW'de yer alan raporda, idam edilen kişi sayısında büyük bir artışın olduğu kaydedildi. Raporda, 2023 yılında 16 ülkede en az bin 153 kişinin farklı yöntemlerle idamının infazının gerçekleştiği aktarıldı. Af Örgütü'nün raporlarına göre, 2015 yılından bu yana görülen en yüksek rakam. Örgüt, 2022 yılında dünyada 883 idam cezasının infaz edildiğini tespit etmişti. 2023 yılında ise idam cezalarında ortalama yüzde 30 artış kaydedildi.

2023’te bin 153 idam: 853’ü İran’da

Raporda kayıtlara geçen infazların yaklaşık üçte birinin, yani 853'ünün İran'da gerçekleştiği belirtildi. Bu, İran için bir önceki yıla nerdeyse yüzde 50 artış anlamına geliyor. İran'da verilen idam cezalarının önemli bir kısmının siyasi ve uyuşturucu suçlarıyla ilgili olduğu belirtildi. Raporda, Beluciler’in İran nüfusunun yüzde 5'ini oluşturmalarına rağmen idam edilenlerin yüzde 20'sinin Beluci olduğu aktarıldı.

Raporda ilk sırada bulunan İran'ın ardından ikinci sırada 172 idamın gerçekleştiği Suudi Arabistan, üçüncü sırada 38 idam cezasının infaz edildiği Somali ve dördüncü sırada 24 infazın tespit edildiği ABD yer aldı.

Afrika

Uluslararası Af Örgütü'ne göre Sahra Altı Afrika ülkelerinde 2022 yılında 298 idam cezası verilmişti. Raporda 2023'te ise bu rakamın 494'e çıkarak yüzde 66 oranında dikkat çekici bir artış gösterdiği vurgulandı.

Suudi Arabistan'da da idam edilenlerin altısının kadın olduğu not edildi. Suudi Arabistan'da Temmuz 2023'te emekli öğretmen Muhammed el Hamdi, hükümeti eleştiren sosyal medya paylaşımları nedeniyle idam cezasına çarptırılmıştı.

Bazı ülkelerde sayı bilinmiyor

Uzmanlar Çin'de de yüksek sayıda idam cezasının verildiğini ve infaz edildiğini tahmin ediyor. Ancak Çin'deki idamlar resmi olarak açıklanmadığı için Af Örgütü'nün raporundaki rakamlara dahil edilmedi. Rapora Çin'in yanı sıra Kuzey Kore ve Vietnam'da gerçekleşen, ama kaydedilmeyen idamlar da dahil değil. Kuzey Kore, Korece konuşmayan kişilerin ölüm cezasına çarptırılmasının önünü açan yeni bir yasa çıkarttı.

144 ülke idamı kaldırdı

Uluslararası Af Örgütü'nün Almanya'daki Genel Sekreteri Julia Duchrow da raporla ilgili değerlendirmesinde giderek daha fazla ülkenin idam cezası uygulamaktan uzaklaştığını söyledi. 2022'de idam cezası uygulayan Belarus, Japonya, Myanmar ve Güney Sudan'da 2023'te infaz gerçekleşmedi. Dünyada bugüne kadar 144 ülke ölüm cezasını yasayla veya uygulamada kaldırdı. Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard da yaptığı açıklamada, idam cezası uygulayan ülkelerin giderek yalnızlaştığını belirterek "Bu iğrenç cezaya karşı kampanyamız işe yarıyor. İdam cezasına son verene kadar devam edeceğiz" dedi.

Surajans